Travmatik olaylar karşısında kendimizi çaresiz ve etkisiz hissetmemiz doğaldır ve bu olaylara verdiğimiz tepkiler her zaman birbirinden farklıdır. Olanları değiştiremesek de üstümüzde bıraktığı izleri değiştirebiliriz.
Travmanın Yankıları
Travma sadece zihnimizde değil bedenimizde de yankılanır, travmanın bedenimize nasıl etki ettiğini anlamak bu semptomlarla nasıl daha iyi başa çıkabileceğimizi anlamamıza da yardımcı olur.
Beden için travmatik olay acil durum çağrısı gibidir ve beden acil duruma tepkiler verir. Bazen savaş ya da kaç tepkisi verebilir bazen de bu ikisini yapamaz donma tepkisi verebiliriz. Donakalmaya, aynı zamanda hareketsizlik tepkisi de denir, hissettiğimiz büyük korku nedeniyle hareketsiz kalabiliriz. Hareketsizlik tepkisinde, sinir sistemimizde biriken enerjiyi güvenli bir şekilde serbest bırakamadığımız için bu enerji bedenimizde birikir ve travma sonrası stres bozukluğu semptomları ortaya çıkar. Serbest bırakılamayan bu enerji ile beraber zaten hassas olan sinir sistemimiz daha da hassaslaşır, zor olaylarla karşılaştığımızda kendimizi giderek daha çaresiz hissederiz, çünkü bununla fizyolojik olarak nasıl başa çıkabileceğimizi öğrenmemişizdir. Kendimizi aynı zamanda bedenimizde, hem sıkışmış hem uyarılmış hissedebiliriz. Peter Levine bu durumu, aynı anda bir ayağımızın gaz pedalında diğer ayağımızın da fren pedalında olmasına benzetir.
Tüm bunlar olurken, duygusal beynimiz olan limbik sistemimiz fazla aktif olduğundan zorlu duygular ortaya çıkar ve düşünen beynimiz, olaylara farkındalıkla cevap veren yanımız kapanır.
Bu durumda yaşadıklarımızdan bazıları şunlar olabilir;
- Odaklanmakta ya da konsantre olmakta güçlük yaşamak
- Dikkatin çok dağınık olması
- Unutkanlık
- Dürtüsellik
- Yargı becerilerimizin zayıflaması olabilir.
Ayrıca bedeninizde yaşadığınız bazı şeyler şunlar olabilir;
- Kronik olarak gerilen kaslara eşlik eden bir kasılma hissi
- Zaman zaman nefesinizi tutma ve çoğu zaman kesik kesik nefes alma eğilimi
- Ensenizin dip kısmında sık sık baş ağrılarına yol açan bir ağrı
- Soğuk eller ve ayaklar
- Kalp bölgenizi koruma çabasıyla oluşan duruş bozuklukları
- Karnınızın yumuşak alt tarafını koruma çabasıyla oluşan sırt ağrıları olabilir.
Yaşadığımız travmatik olaylar bedenimizde ne tür izler bırakırsa bıraksın, bu izlere vereceğimiz sevgi dolu tepkiler, bu izleri fark etmek ve dinlemek, bedenimizin şimdiki ana gelmesine yardımcı olur. Her ne yaşamış olursak olalım, acı içinde çığlık atarken bile başka bir şeyi seçebiliriz.
Kaynak: Cori, J.L. (2022). Travmayı İyileştirmek.
