Yeme bozukluğunun altında olan bulimiya nervoza hastalığı kontrol edilemeyen bir yeme davranışıdır. Bulimiya nervoza bozukluğu olan bireyler, belirli bir periyotlarla aşırı yeme atakları sonrasında kilo almayı önlemek amacıyla kusma, iştah kesici ve idrar sökücü gibi ilaçlar kullanmaktadırlar. Yapılan araştırmalara göre, bulimiya nervoza bozukluğu en yoğun olarak geç ergenlik ve erken yetişkinlik dönemlerinde görülmektedir. Bireyler aşırı egzersiz, uzun süre aç kalma, çok sıkı ve katı bir şekilde diyet uygulama gibi yöntemleri de kullanabilirler. Bu kişilerde ‘güzel olmak için zayıf olmalıyım, kilo almamalıyım, ne kadar çok egzersiz o kadar çok kas’ gibi bedeni ile ilgili aşırı bir uğraşı görülmektedir.
Bulimiya nervozada görülen tıkınırcasına yeme atakları genelde kilo vermek için yapılan diyet sırasında ya da sonrasında başlamaktadır. Bunun yanında kişiye birçok stres veren olayın da olması bulimiya nervoza bozukluğunun başlamasına sebep olabilmektedir. Ayrıca bu bozukluğa sahip bireyler, genelde yeme atakları dışında alınan kaloriyi kısıtlama amacıyla diyet yiyecekleri tercih ettiklerinden dolayı normal ya da normalin üzerinde kilodadırlar. Bireyler normal kiloda olsalar dahi bulimiya hastalarının beden algısı bozulmuş olup, sürekli kilolarını ve vücut şekillerini düşünürler. Bireyler vücutlarıyla ilgili oldukça sert ve gerçekçi olmayan düşüncelere sahiptir. Bu nedenle bulimiya hastalığının tedavisi zorlayıcı olabilir. Bireyin zihnindeki beden algısının düzelmesi, sürekli kilo ile ilgili düşünceler içerisinde olmaktan kurtulması, sağlıklı yeme alışkanlıkları kazanması; tedavinin temelini oluşturur.
Bir araştırmaya göre ise, bulimiya nervozanın ergenlik öncesi ya da 40 yaş sonrası görülme olasılığı oldukça düşüktür (American Psychiatric Association, 2013). İyileşme oranı %50 civarındadır ve ortalama iyileşme süresi 5 yıldır (Öztürk ve Uluşahin, 2015). Bulimiya nervozanın kadınlarda görülme sıklığı erkeklere göre fazladır (American Psychiatric Association, 2013). Bulimiya olan çoğu bireyler normal kilolu veya çok hafif kilolu olduğu için, bir problem olduğu her zaman gözlemlenmeyebilir. Bulimiya nervoza oluşumunda bazı risk faktörleri bulunmaktadır; zihnin sürekli kilo ile meşgul olması, genetik faktörler ailede yeme bozukluğu gibi ya da zayıf olma baskısı görülen kişilerde yiyecekler karşı kontrol kaybı görülmektedir.
Son 15 yıldır bulimia nervoza hakkında yapılan araştırmalar sonucu, bu hastalıklar hakkındaki bilgiler artmaktadır. Son yıllarda bu hastalıkların oranlarında da artış görüldüğü gözlemlenmiştir. Özellikle sporcu, dansçı, manken, gençler ve bayanlar gibi vücut yapısı ve görünümü ile fazla ilgilenen gruplarda önemli sağlık problemi oluşturmaktadır. Bu hastalıklar için etkili tedavi yolları, beslenme düzenin etkili olduğu kadar, psikolojik sorunların da ortadan kaldırılması desteklenmektedir.
Sonuç olarak, bulimiya nervoza dikkate alınması gereken bir bozukluktur ve hastalığın şiddetine uygun olarak psikiyatrik, psikolojik, tıbbi ve beslenme müdahalelerini içeren tedavi yaklaşım gereklidir.
Kaynaklar ve İleri Okumalar:
-
Ersoy, G. (1991). Yeme Davranışı Bozuklukları Anoreksia ve Bulimia Nervoza. Beslenme ve Diyet Dergisi, 20(1), 95-106.
-
Öztürk MO, Uluşahin NA. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları (13. Baskı).Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara, 2015, 788.
-
American Psychiartic Association (APA).Feeding and Eating Disorders. In: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5 th ed), In: American Psychiatric Publishing, Washington, DC, 2013, 329-354
