Çağlar boyunca aşk, dayanılmaz bir tutku olarak yorumlanmıştır. Günlük konuşmada çoğu kez şu ifadeleri duymuşuzdur; “Sensiz yaşayamam’’, “Keşke senden nasıl vazgeçeceğimi bilseydim”, “Sana ihtiyacım var”, “Senin sevgin olmadan ben bir hiçim’’, “Beni bütün hissettiriyorsun”, “Hep seni düşünüyorum”, “Sana bağımlıyım”. Bu yaygın olarak kullanılan ifadeler, birçok insanın kendi de deneyimlediğini bildiği bir şeyi bize söyler; aşık olduğumuzda, aşık olduğumuz kişiye karşı çok yoğun bir şekilde güçlü bir çekim hissederiz, bu çekim göz ardı edilmesi zor bir çekimdir. Bazı araştırmacılar, aşk bağımlılığını madde bağımlılığına benzer şekilde tanımlamaktadır. Fakat geçtiğimiz yıllarda bir araştırmacı (Sussman, 2010); olgunlaşmış aşk ve olgunlaşmamış aşk arasında bir ayrım yapmıştır. Yalnızca olgunlaşmamış aşkın bir tür bağımlılık olduğunu öne sürmüştür. Olgunlaşmış aşkın, ilişkide ortaklık içinde karşılıklı büyümeye izin veren ve her iki bireyde de artan özsaygı ve refaha katkıda bulunduğunu söyler. Fakat olgunlaşmamış aşka sahip bir ilişki, güç oyunlarını, sahiplenici düşünce ve davranışlarını içerir, aynı zamanda partnerinin sadakatine yönelik takıntılı endişe duyar. Bu davranışları belirsizlik ve kaygı ile karakterize edilir.
”Her gün kendime söz veriyorum, yarın ona gitmeyeceğim. Fakat ertesi gün yine esaslı bir sebeple ve nasıl olduğunu anlayamadan kendimi onun yanında buluyorum. ”
Goethe – Genç Werther’in Acıları
Bu modeldeki aşk bağımlıları;
- bir ilişkide olmadıklarında kendilerini çaresiz ve yalnız hissederler
- ilişki sona erdikten uzun bir süre sonra bile aşk nesnesini hala düşünmeye ve devam ettirmeye çalışırlar
- Bu bağımlı yapıda olan bir kişi sürekli aşk arayışına sahiptir. Bu aşk arayışı, günlük yaşamın olağan işlevlerine katılma becerisine müdahale eder, sağlıklı ilişkiler yaşamasını engeller veya kendisi ve başkaları için başka olumsuz sonuçlar doğurur.
Aşk bağımlılığı diyebilmemiz için kısaca,
- günlük hayatını bu düşünce ve davranışların oluşturması
- bu düşünce ve davranışların tekrarlayıcı ve kontrol dışı olması
- olumsuz yaşam sonuçlarına yol açması durumunda aşk bağımlılığı olarak kabul edebiliriz.
Aşk bağımlılığının önemli bir unsuru da, romantik ilişkilerin sihirli bir şekilde güçlü olmasıdır. Aşk bağımlıları, ilişkilerinin tüm duygusal engelleri aşabilecek kadar güçlü olduğuna inanırlar.
Kaynaklar ve İleri Okumalar:
- Sussman, S. (2010). Love addiction: Definition, etiology, treatment. Sexual Addiction & Compulsivity, 17(1), 31-45.
- Earp, B. D., Wudarczyk, O. A., Foddy, B., & Savulescu, J. (2017). Addicted to love: What is love addiction and when should it be treated?. Philosophy, psychiatry, & psychology: PPP, 24(1), 77.
