Mükemmeliyetçilik, bir kişinin kendisi için yüksek beklentilere sahip olması ve kendisine karşı aşırı eleştirel yaklaşmasıdır. Bu hedefe ulaşmak için kişi sürekli olarak çok çalışır ve kendini sürekli olarak eleştirir. Mükemmeliyetçilik, kişinin başarı ve kendini beğenme düzeyini yüksek tutmak için çabalamasına neden olabilir ancak aynı zamanda kişide stres, kaygı ve mutsuzluk da yaratabilir. Mükemmeliyetçilik, kişinin kendine ve başkalarına karşı olumsuz bir baskı yaratabileceği gibi, ilişkilerini ve zihinsel, fiziksel sağlığını da olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, kişinin kendi değerini ve başarılarını sürekli olarak değerlendirmeye çalışmasına neden olabilir.
Mükemmeliyetçi kişiler;
- Başlarına gelen aksilikleri bir felaket olarak yorumlama eğilimindedirler.
- En iyi olmayı isterken, üzerlerinde yoğun baskı hissederler ve kendilerini her zaman yetersiz hissedebilirler.
- Yüksek standartlara sahip olmak, kişinin üzerine alabileceğinden daha fazla sorumluluk alması anlamına da gelebilir.
- Bu kişiler için gevşemek ve hayattan zevk almak imkansız gibi görünebilir.
- Bu kişiler özellikle bazı düşüncelere sıkıca tutunurlar; ”Yaptığım her işte en iyi olmalıyım, yeterince iyi olmak bana yetmiyor.” ve ”Tüm sorumluluklarımı en iyi şekilde yerine getirmek zorundayım.”
- Kökeninde, hem kendinden hem de kişiden beklentisi oldukça yüksek olan ve bu beklentiler karşılanmadığında eleştiren ve suçlayan ebeveynler olabilir.
Mükemmeliyetçi kişilerde;
- Bazı işlere başlayamama durumu söz konusu olabilir. ”Mükemmel olmayacaksa hiç olmasın” düşüncesine tutunurlar.
- Bazı işleri gözlerinde büyütebilirler, bu yüzden işleri sıkça erteleyebilirler.
- Bazı işleri küçük adımlara bölmekte zorlanabilirler.
- Gerçekçi olmayan düşünceleri felaketleştirme eğilimindedirler.
Neler yapabiliriz?
- Kendinize ‘‘mükemmeliyetçi olmanın bana getirileri ne?” sorusunu sorabilirsiniz. Mükemmeliyetçiliğiniz, size bazı şeyler kazandırdığını düşündüğünüz noktada aslında hayatınızda bedeller ödemenize sebep olan bir yerde olabilir. Bu yüzden hayatınıza sağladığı avantajları ve dezavantajları listeleyebilirsiniz.
- Kendinize sorun ”Bu baskılar olmadan hayatım nasıl olurdu?”
- Kendinize şefkatle yaklaşabileceğiniz öz şefkat pratikleri yapabilirsiniz. Zihninizdeki kendi ihtiyaçlarını gözeten şefkatli sesinizin sesini açın ve kendinize sorun ”Şu anda neye ihtiyacım var?”
- En önemlisi kendinize zaman verin ve kendinize şans tanıyın. Her şeyi bir anda değiştiremeyeceğiniz gibi sadece bu adımı attığınız için bile kendinize teşekkür etmeyi unutmayın! 🙂
