Hiçbir çocuk aynı şekilde, aynı anda veya aynı hızda gelişmez, büyümez ve öğrenmez. Bununla birlikte, çocuklar belirli öngörülebilir şekillerde gelişirler. Aşağıda 3 yaşındaki çocuklar için ortak gelişimsel özellikler yer almaktadır.
Dil ve Bilişsel:
- Üç yaşındakiler artık basit cümlelerle konuşabilirler.Bazı üç yaşındakiler çok net konuşurken,bazı çocuklar net konuşamayabilir.Çocuklar üç buçuk yaşında ortalama 1.200’den fazla kelime biliyor ve kullanıyorlar.
- Üç yaşındakiler ‘ne’, ‘kim’, ‘nerede’ ve ‘neden’ ile başlayan soruları çok sık sormaya başlarlar.Konuşmaları başkaları tarafından daha kolay anlaşılır.Üç veya dört kelimelik cümleler kurmaya başlarlar.Dinledikleri basit tekerleme ve şarkı sözlerini söyleyebilirler.Çevresindeki insanların kurduğu uzun cümleleri de anlarlar.
- Zamirleri doğru yerlerinde kullanırlar ( Ben,sen,o gibi).
- İsimlerini ve yaşlarını bilirler.
- Bakarak daire çizebilirler.
Motor Gelişimi:
- İyi tırmanır ve koşabilir.
- Her adımda bir ayağı basamakta olacak şekilde merdiven inip çıkabilir.
- İki ayağının üzerinde veya tek ayağının üzerinde zıplayabilir.
- Üç tekerlekli bisikletleri kullanabilirler.
- Kalem tutmaları daha iyidir ve daire,kare gibi şekilleri çizebilirler.
- Boncukları ipten geçirebilirler.
- Kıyafetlerinin düğmelerini açabilirler.
- Makas kullanabilirler.
- Örneğe bakarak tahta köprülerden birkaç köprü yapabilirler.
Sosyal ve Öz-bakım Gelişimi:
- Üç yaşındaki çocuklar genellikle diğer çocuklarla birlikte olmaktan keyif alırlar ve artık birlikte daha fazla oyun oynayabilirler.
- Seslerden, karanlıktan, hayvanlardan, canavarlardan vs. korkabilirler.Etraflarındaki insanların kız ya da erkek olduklarını bilirler.
- Tuvaleti geldiğinde söyleyip çişini tuvalete yapabilir.
- Kendi başına yemek yiyebilir.
- Giysilerin önünü ve arkasını ayırt edebilir.
- Düğmesiz giysileri yardımsız giyebilir.
- Bazen bağımsız olarak tuvalete gider.
- Burnunu mendille silebilir.Kendine ait eşyaları toplayabilir.
- Evdeki sorumluluğunu yaşına uygun şekilde yerine getirebilir.
Kaynakça:
Allen, K & Marotz, L, 1998, Gelişim profilleri, Delmar Publishers.
American Academy of Pediatrics: “Developmental Milestones: 3 to 4 Year Olds,” “Safety for Your Child: 2 to 4 Years.”
The Mayo Clinic: “Child Development Chart: Preschool Milestones,” “Child Development: Know What’s Ahead.”
Trowell, J, 1992, Üç yaşındaki çocuğunuzu anlamak, Tavistock serisi, Rosendale Press.